هنر کاشی کاری
در این مقاله در نظر داریم در مورد هنر کاشی کاری و کاربرد آن توضیحات کوتاهی ارائه دهیم.
کاشی (tile) به قطعه سنگی مصنوعی اطلاق میشود که طول و عرض متفاوتی دارد و ضخامت آن چند میلیمتر میباشد، یک روی آن دارای سطح شیشه ای است و کاملا صاف و صیقلی میباشد.
کاشی محصولی سفالین و سرامیکی است که در ساختمانها کاربرد فروانی دارند و در حمام ها، توالت ها، آشپزخانه ها دیده میشود.
کاشی برای تزئینات داخل و خارج ساختمان و همینطور برای بهداشت و عایق رطوبت کاربرد فراوانی دارد.
واژه کاشی از نام شهر کاشان گرفته شده است چرا که در اوایل دوران اسلامی بعنوان مرکز صنعت سفال سازی مشهور بوده است.
قدمت استفاده از کاشی در ایران به حدود 1250 سال قبل از میلاد میرسد. این هنر محصولی کاربردی و هنری میباشد.
کاشی کاری چیست؟
هنر کاشی کاری یکی از هنرهای زیبای جهانی میباشد.
این هنر بیشتر در مکان های مذهبی مانند مساجد، کلیسا و کاخ های سلطنتی به کار رفته است.
کاشی های کار شده معمولا قطعات سرامیکی، لعاب کاری شده، شیشه ای و یا سنگی هستند. وقتی این قطعات کوچک بدرستی در کنار یکدیگر نصب میشوند، یک تصویر بزرگ و زیبا خلق میکنند.
کاشی کاری یکی از هنرهای ثبت شده در سازمان میراث فرهنگی است و آثار آن در زمینه صنایع دستی قرار میگیرد.
تاریخچه هنر کاشی کاری
محققین معتقدند هنر کاشی کاری به هزاره دوم قبل از میلاد مسیح باز میگردد.
آنها بر این باورند که در آن زمان افراد از کاشی ها برای استحکام خانه های خود استفاده میکردند و بعد از گذشت مدتی، کاشی ها جنبه تزئینی پیدا کردند.
یکی از آثار باقی مانده از کاشی کاری در زمان هخامنشیان، کاخ تخت جمشید میباشد.
در زمان اشکانیان نیز توجه بسیاری به این هنر و نقاشی رو کاشی برای زیبایی ساختمان ها میشده است.
ابتدا کاشی ها تک رنگ بودند و رایج ترین رنگ ها، سبز، زرد و قهوه ای بودند.
این هنر اصیل در دوره اسلامی به اوج شکوفایی خود رسید. در این زمان مدارس، مساجد، حمام ها و پل ها، مکان هایی بودند که بسیار حرفه ای توسط هنرمندان کاشی کاری شدند.
انواع کاشی کاری
کاشی های متفاوتی در این هنر استفاده میشوند. هنر کاشی کاری متناسب با نوع کاشی که توسط هنرمندان کار میشود، تغییر میکند. از مهمترین کاشی ها میتوان موارد زیر را نام برد.
• کاشی هفت رنگ
• کاشی زرنگار
• کاشی یک رنگ
• کاشی معرق
ترکیب هنر کاشی کاری با سایر هنرها
در طول تاریخ هنر کاشی با هنرهای بسیاری ترکیب شده است و باعث تولید شاهکارهایی در این زمینه شده است.
یکی از هنرهایی که با هنر کاشی ترکیب شده هنر معرق میباشد. ترکیب این دو هنر باعث شد محصولات بسیار با کیفیت و زیبایی تولید شود.
به علت استقبال مصرف کنندگان این هنر ترکیبی هنوز ادامه دارد و یکی از اصلی ترین بخش های این هنر اصیل میباشد.
هنری کاربردی
هنر کاربردی به هنری گفته میشود که علاوه بر زیبایی و جنبه تزئینی، جنبه کاربردی و مصرفی نیز دارد.
هنر کاشی کاری نیز هنری کاربردی محسوب میشود چرا که در طول تاریخ به آثاری برخورد میکنیم که علاوه بر کاربردی بودن جنبه زیباشناختی نیز دارند.
نکاتی برای کاشی کاری
کاشی های بزرگ بیشتر برای فضاهای بزرگ مناسب هستند . البته گران تر هم هستند.
چند ترکیب ساده برای چیدمان در کاشی کاری که از رایجترین تکنیک های کاشی کاری هستند.
چیدمان ساده- چیدمان لوزی- آجری
کاشی کاری دیوار باید از پایین به بالا کار شود. پشت کاشی نباید از سیمان خشک استفاده کرد بخاطر اینکه موجب ترک خوردن کاشی ها میشوند.
برش کاشی ها با ابزار خاصی انجام میشود. عملیات کاشی کاری کف ساختمان بعد از اتمام کاشی کاری دیوار انجام میشود.
قبل از اجرا باید زیرسازی مناسبی برای کاشی کاری صورت گیرد و با وسیله و ابزار مناسب از تراز بودن سطح اطمینان حاصل کرد.
برای کاشی کاری نیز میتوان از ملات و چسب مخصوص نیز استفاده کرد. در این شیوه باید از ملات ماسه و سیمان به نسبت چهار به یک استفاده کرد (ملات نباید شل باشد).
به طور معمول از ترکیب ماسه شسته و دستگاهی برای ساخت ملات مورد نظر استفاده میکنند. و همیشه عملیات نصب از یک گوشه اتاق شروع میشود و بصورت ردیفی با تا انتهای اتاق ادامه دارد.
جمع بندی
در این مقاله در مورد هنر کاشی کاری و کاربرد آن توضیحاتی ارائه دادیم.
امروزه در ایران، کاشی بیشتر کاربرد سنتی دارد و در بناهای مذهبی، سنتی مورد استفاده قرار میگیرد.
کاشی در میان مصالح معماری همچون، گل، گچ، خشت، سنگ، چوب و … نقش مهمی ایفا میکند و مکمل کار معماران ایرانی میباشند.
در مکان های بهداشتی مانند حمام و توالت برای پوشش دیوارها از کاشی ها استفاده میشود.
درباره صنایع دستی نورمهرصنایع دستی نورمهر مجموعه ای است که دارای ۷۰ سال سابقه درخشان در تولید محصولات صنایع دستی میباشد. از ابتدای دهه ی ۴۰ با تغییر رویه خود شروع به تولید محصولات صنایع دستی مس و برنج کرد و با توجه به تقاضای مشتریان و هنر هنرمندان اصفهان از ابتدای دهه ی ۶۰ به فعالیت در حوزه تولید قاب و خاتم نمود. از سال ۱۳۹۰ تولید انبوه محصولات فیروزه کوبی در کنار محصولات خاتم کاری و تابلو قلمزنی و الماس تراش و تشعیر خود را به خود کفایی در عرصه هنر محصولات صنایع دستی اصفهان رساند . صنایع دستی نورمهر از ابتدای فعالیت خود تا کنون در میدان نقش جهان اصفهان مشغول به فعالیت می باشد .
|